Monkey see monkey do

Wanneer ik een school binnenstap, check ik eerste de ruimte, de school én de klaslokalen. Ooit stond ik in een lokaal voor kleuters. De collega's van de andere klassen vertelden mij tussendoor dat de kinderen in mijn klas veel aan elkaar zaten en het wel nodig hadden om te ontdekken hoe ze op een positieve manier met elkaar om moeten gaan. ''Hmmm, interessant'' dacht ik. Eens kijken waar dit vandaan komt. Gaande de dag kwam ik er achter...

Allereerst wil ik benoemen dat ik het een hele gezonde ontwikkeling vind dat kinderen aan elkaar zitten, daar waar we juist een lange periode afstand van elkaar moesten houden en daardoor elkaars grenzen niet konden ontdekken, leven we ''thank god'' weer in een tijd waarin we weer in contact mogen zijn. Maar dat zal wel gepaard gaan met grenzeloos gedrag omdat deze generatie kinderen niet de ruimte heeft gekregen om intrinsieke behoefte aan lichamelijk contact te ontwikkelen. En daar waar het hart en het hoofd niet in verbinding staan, zullen de handen en voeten rare dingen gaan doen.

Terug naar de kleuterklas... Om het gedrag van de kleuters te verklaren speelden in deze klas 2 factoren een hele belangrijke rol.

De eerste factor was de ruimte, deze was enorm beperkt waar nauwelijks uitdagende materialen waren, speelhoeken waren niet compleet ingericht of er ontbrak spelmateriaal die van waardevolle betekenis kon zijn in het positief beïnvloeden van het gedrag van de kinderen. Overigens was de ruimte naar mijn maatstaven sowieso te klein maar daar heb je soms geen invloed op. Hoe je de ruimte indeelt kan van onschatbare waarde zijn op het spel van kinderen. Er was een kring met daaromheen speelgelegenheden..., of... althans daarnaar werd verwezen, de gelegenheid tot spel was er niet. Er was niet voldoende ruimte om te spelen en er ontbraken spullen. Er was een poppenhuis maar geen poppen.

Het was inmiddels half januari en in de ''huishoek'' stond het bed van Sinterklaas nog met een kastje met lades. Het bed was leeg en in het kastje zaten een paar spullen die geen meerwaarde hadden om tot een rollenspel te komen, daar waar klaarblijkelijk de hoek voor bedoeld was. Naast de kring stonden een paar tafeltjes waaraan geknutseld mocht worden, oftewel de ''werkjes'' werden gemaakt. En dat was zo'n beetje de indeling van de ruimte, op een paar spelletjes en constructie materiaal na.  

De tweede waardevolle factor die een belangrijke rol speelde in het fysiek grenzeloze gedrag verwijst naar het thema van deze blog; monkey see, monkey do! De kinderen zaten veel aan elkaar maar deden elkaar ook pijn, schoppen en slaan waren het communicatie middel die zij zich eigen hadden gemaakt in deze groep. En elk nieuw kind dat in deze groep kwam, zag dit gedrag en ging dit kopiëren waardoor het een vicieuze cirkel werd waar de leerkrachten geen raad mee wisten. 

Om te voorkomen dat je in deze vicieuze  cirkel van grenzeloos gedrag raakt, zul je deze cirkel moeten doorbreken. En dat betekend dat je de groep en het gedrag moet aanpassen. Hierin speelt de ''poppenhoek'' een belangrijke rol, zorg ervoor dat kinderen poppen tot hun beschikking hebben en ze kunnen verzorgen. Kleding, dekentjes, (lege) verzorgingsproducten, dokter spullen etc. zullen nodig zijn om tot rollenspel te komen.

Schaf een ''kriebelkist'' aan waarin spullen zitten om elkaar te masseren, te kriebelen (rug-verhaaltjes) en op een positieve manier lichamelijk contact te  maken waarin grenzen kunnen worden ontdekt. Hierin is wel begeleiding nodig maar naarmate de kinderen het zich eigen hebben gemaakt, zullen ze dit meer zelf gaan ondervinden. Van grenzeloos lichamelijk contact naar intrinsieke en positieve rollenspel.

Voor het thema van deze blog wil ik graag verwijzen naar het waardevolle filmpje over ''het 5 apen experiment'', te vinden via YouTube.

Heb je vragen over jouw groep of zou hierover graag in gesprek gaan, dan zie ik graag een reactie tegemoet.

Liefs Idske